Pháp luật về kế tóan áp dụng trong họat động kinh doanh
Hệ thống pháp luật về kế toán áp dụng trong hoạt động kinh doanh của Việt Nam hiện nay bao gồm:
l- Luật kế toán, Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật kế toán.
2- Hệ thống chuẩn mực kế toán.
3- Chế độ kế toán.
LUẬT KẾ TOÁN:
Quốc hội ban hành Luật kế toán số 03/2003/QH11 ngày l7/06/2003, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2004. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 129/2004 ngày 31/05/2004 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật kế toán áp dụng trong hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, còn có nghị định của Chính phủ số 185/2004/NĐCP ngày 04/11/2004 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vưc kế toán.
CHUẨN MỰC KẾ TOÁN:
Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam: đến nay đã ban hành được 22 chuẩn mực. Trên cơ sở những quy định chung ở Luật kế toán, chuẩn mực kế toán quy định những nguyên tắc và phương pháp kế toán cơ bản làm cơ sở cho việc ghi chép kế toán và lập báo cáo tài chính. Chuẩn mực kế toán chỉ quan tâm đến phương pháp kế toán và báo cáo tài chính thuộc kế toán tài chính, không quan tâm đến kế toán quản trị. Các chuẩn mực kế toán tập trung vào quá trình lập và trình bày báo cáo tài chính phục vụ cho những người sử dụng bên ngoài doanh nghiệp. Chuẩn mực kế toán không đề cập đến các vấn đề mang tính quy đinh cụ thể như chứng từ kế toán, tài khoản kế toán và sổ kế toán. Bao gồm:
l. Quyết định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 về việc ban hành và công bố bốn (04) chuẩn mực kế toán Việt Nam (đợt 1).
2. Quyết định số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 về việc ban hành và công bố sáu (06) chuẩn mực kế toán Việt Nam (đơt 2)
3. Quyết định số 234/2003/QĐ-BTC ngày 30/12/2003 về việc ban hành và công bố sáu (06) chuẩn mực kế toán Việt Nam (đợt 3)
4. Quyết định số 12/2005/QĐ-BTC ngày 15/02/2005 về việc ban hành và công bố sáu (06) chuẩn mực
kế toán Việt Nam (đợt 4) của Bộ tài chính.
CHẾ ĐỘ, HƯỚNG DẪN KẾ TOÁN:
Hệ thống chế độ, hướng dẫn kế toán doanh nghiệp các vấn đề cụ thể về nghiệp vụ kế toán: Nội dung, phương pháp kế toán; sổ kế toán, tài khoản kế toán, chứng từ kế toán, báo cáo tài chính, gồm:
- Quyết định số l141TC/QĐ/CĐKT ngày 01/11/1995 của bộ tài chính ban hành chế độ kế toán. Quvết định số 167/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000 ban hành chế độ báo cáo tài chính doanh nghiệp (thay thế phần báo cáo tài chính trong chế độ kế toán ban hành theo QĐ số 1141TC/QĐ/CĐKT)
- Thông tư số 10/TC/CĐKT ngày 20/03/1997 của Bộ tài chính hướng dẫn sửa đổi, bổ sung chế độ kế toán doanh nghiệp. Thông tư số 120/1999/TT-BTC ngày 07/10/1999 hướng dẫn sửa đổi, bồ sung chế độ kế toán doanh nghiệp. Quyết định số 206/2003/QĐ-BTC ngày 12/12/2003 về ban hành chế độ quản lý sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định.
- Hướng dẫn nghiệp vụ kế toán thuế có: Thông tư 100/1998/TT-BTC ngày 15/07/1998 hướng dẫn kế toán thuế GTGT, thuế TNDN. Thông tư số 180/1998/TT-BTC ngày 26/12/1998 hướng dẫn bổ sung kế toán thuế GTGT cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Thông tư số 186/1998/TT-BTC ngày 28/12/1998 hướng dẫn kế toán thuế xuất khẩu, nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt. Thông tư số 191/1998/TT-BTC ngà y 31/12/1998 hướng dẫn kế toán thuế GTGT đốl với hoạt động XDCB, sản xuất, chế biến sản phẩm nông, lâm nghiệp. Thông tư số 107/1999/TT-BTC ngày l/9/1999 hướng dẫn kế toán thuế GTGT đối với hoạt động thuê tài chính. Thông tư 54/2000/TT-BTC ngày 07/06/2000 hướng dẫn kế toán đối với hàng hoá của cơ sở kinh doanh bán tại các đơn vị trực thuộc hạch toán phụ thuộc ở các tỉnh thành phố khác và xuất bán qua đại lý bán đúng giá hưỏng hoa hồng.
- Hướng dẫn nghiệp vụ chuẩn mực kế toán: Thông tư 89/2002/TTBTC ngày 09/10/2002 hướng dẫn kế toán thực hiện bốn (04) chuẩn mực kế toán theo QĐ 149/200l-QĐ-BTC ngày 31/12/2001. Thông tư 105/2003/TT-BTC ngày 04/11/2003 hướng dẫn kế toán thực hiện sáu (06) chuẩn mực kế toán ban hành theo QĐ số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002
- Hướng dẫn nghiệp vụ kế toán khác: Thông tư 33/1998/TT-BTC ngày 17/03/1998 hướng dẫn hạch toán trích lập và sử dụng các khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự phòng nợ phải thu khó đòi, dự phòng giảm giá chứng khoán tại doanh nghiệp nhà nước. Thông tư 77/1998/TT-BTC ngày 06/06/1998 hướng dẫn tỷ giá quy đổi ngoại tệ ra VNĐ sử dụng trong hạch toán kế toán doanh nghiệp. Thông tư 55/2002/TT-BTC ngày 26/6/2002 hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán Việt Nam đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Thông tư 122/2004/TT-BTC ngày 22/12/2004 hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán và kiểm toán đối với doanh nghiệp tổ chức có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.
- Các chế độ kế toán do Bộ tài chính ban hành theo lĩnh vực đặc thù gồm có: Quyết định 144/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 về việc sửa đổi, bổ sung chế độ kế toán doanh nghiêp vừa và nhỏ; và QĐ số 1177TC/QĐ/CĐKT ngày 23/12/1996 kế toán doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thông tư số 82/2003/TT-BTC ngày 14/8/2003 hướng dẫn trích lập, quản lý, sử dụng và hạch toán quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm, Thông tư l08/2001/TT-BTC ngày 3~12/2001 về việc hướng dẫn kế toán hoạt động kinh doanh nhập khẩu uỷ thác. Ngoài ra còn có chế độ kế toán do các bộ cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc chính phủ và các tổng công ty ban hành theo chấp thuận của Bộ tài chính.
Một điểm nữa là các doanh nghiệp cũng cần tuân thủ các quy định về kiểm tra kế toán và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán, bao gồm: Quyết định 33 QĐ/TC/CĐKT ngày 14/0l/1984 về việc ban hành ''Chế độ kiểm tra kế toán'', Thông tư số 120/2004/TT-BTC ngày l5/12/2004 hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 185/2004/NĐ-CP ngày 04/11/2004 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán.
Mới đây Bộ Tài chính cũng đã hướng dẫn: Những đơn vị kế toán đã bổ nhiệm kế toán trưởng hoặc cử người phụ trách kế toán thì không bổ nhiệm trưởng phòng hoặc trưởng ban kế toán. Kế toán trưởng hoặc người phụ trách kế toán sẽ đồng thời thực hiện các nhiệm vụ quy định cho trưởng phòng, trưởng ban kế toán. Liên quan đến kế toán trong hoạt động kinh doanh còn có: Quyết định số 43/2004/ QĐBTC ngày 26/04/2004 Quy chế về tổ chức bồi dưỡng và cấp chứng chỉ kế toán trưởng. Quyết định số 59/2004 QĐ-BTC ngày 9/7/2004 quy chế thi quyển và cấp chứng chỉ kiễm toán viên và chứng chỉ hành nghề kế toán. Công văn số 14635 TC/CĐKT ngày 13/2/2004 về việc xử lý tiếp tục thực hiện các CĐKT áp dụng cho các đơn vị hoạt động kinh doanh. Thông tư Liên tịch số 13/2005/TTLT-BTC-BLĐTBXH ngày 07/02/2005 hướng dẫn tiêu chuẩn, điều kiện, thủ tục bổ nhiệm, bãi miễn và xếp lương kế toán trưởng, phụ trách kế toán trong các tổ chức hoạt động kinh doanh.
Bài viết liên quan :
Địa chỉ học kế toán tốt nhất tại hà đông
Học kế toán tổng hợp ở đâu tốt nhất
Học kế toán thực hành ở đâu tốt nhất
